Digitaliteit als modus

Digitaliteit als modus

Foto’s, teksten, formules, technieken, codes, kennis, reclame, lichamen…alles is of wordt digitaal. Wij dus ook. Wij zijn het al, als alter ego op internet. Alter ego, een digitaal zelf, vormgegeven door onszelf. Met voorkeuren, met een gewaarborgde privacy of niet, met de illusie dat wij onszelf nog een beetje digitaal kunnen beschermen als wij de juiste instellingen kiezen. Maar zo gauw je via je mobiel, je computer of je creditcard inlogt ben je getraceerd, herkenbaar, vindbaar, benaderbaar. Computervirussen kunnen je toestel binnendringen en noteren waar je mee bezig bent. De Duitse politie weet er alles van ook al ontkennen ze dat ze “trojaanse paarden” op hun “criminelen” hebben afgestuurd. Dat, tenminste als je de krant, de media mag geloven. Wat is waar, wat is fictie, wat is suggestie. Het is bijna met geen mogelijkheid meer te achterhalen zonder dat het je heel veel tijd en moeite kost. Een twitterbericht kan een lawine aan berichten en meningen veroorzaken – alsof er opeens een nieuwe waarheid is geboren. De enige waarheid echter is dat velen zichzelf herhalen en dat anderen dat oppakken als de laatste waarheid die het waard is om verspreid te worden. Digitale waarheid is een gemanipuleerde waarheid omdat ze kunstmatig is. De filosofen zouden er eens aan moeten gaan zitten om uit te zoeken hoe waarheid digitaal nog tot zijn recht kan komen. Want digitaliteit is bijna gelijkluidend met mogelijkheid, een van de vele mogelijkheden die zouden kunnen zijn en die zich nu presenteren maar die net zo goed anders zouden kunnen zijn. Met de intrede van het digitale tijdperk is de tijd aangebroken van de mogelijkheden, de vele vele keuzes, het ontbreken van criteria om te kiezen en te waarderen en dus van de onzekerheid. De digitale modus verschaft weinig houvast omdat het net zo goed anders kan zijn als wordt voorgespiegeld in de digitale taal.

Maar het heeft ook voordelen: ieder kan zichzelf nu presenteren, kan zich laten zien – voorkeuren, sympathieën en antipathieën worden duidelijk, iedereen kan zich beter (of slechter) voordoen dan hij/zij is. Een nieuwe vorm van digitaal exhibitionisme is geboren en zal voorlopig de wereld gaan regeren. Sociale media geven daartoe de mogelijkheid en al heel snel kun je gewoontes en afwijkingen van je sociale vrienden op internet achterhalen, volgen, becommentariëren, meningen toevoegen, ontkrachten, illustreren met beeldmateriaal, etc etc. Is dat erg? Dat is een kwestie van smaak. Uiteindelijk doet iedereen mee omdat je bijna niet anders meer kunt. Binnenkort is onze hele werkelijkheid digitaal en is niets meer mogelijk zonder pasje, inlogcode, identiteitschip etc. Dat is gewoon een kwestie van tijd. En vooral van gewenning en het wegnemen van de tegenstand ertegen.

Ik vraag me nog steeds af waarom het rekening rijden in Nederland nog niet is ingevoerd. Ligt het aan de kosten om de rekeningen te innen nadat de ritten zijn geregistreerd. Is het invoeren en aanpassen van de nodige techniek in de auto een probleem? Ik denk het niet.  Dat is een kwestie van inroosteren en uitvoeren. De garages zullen er blij mee zijn. Is de infra-structuur en het wegennet er nog niet klaar voor? Ik vermoed van niet want overal liggen lussen in het wegdek die van alles kunnen registeren. En dit al jarenlang. Komt het door de tegenstand van de weggebruikers en het politieke signaal dat ze afgeven. Daar lijkt het op. Maar als rekening-rijden wordt ingevoerd is het volgens mij ook niet zo lastig om de snelheid eenvoudig te controleren door het berekenen van de afgelegde afstand, de tijdsduur om het traject af te leggen volgens de voorgeschreven snelheid, en de werkelijke tijdsduur die kan worden gemeten aan het eindpunt. Een kwestie van techniek en wat rekenwerk. Dan kunnen de camera’s langs de snelweg worden opgedoekt of ingezet voor een andere functie zoals het opsporen van verdachte kentekens. Ik vermoed dat de individuele vrijheid die in het geding zou kunnen komen voorlopig de voornaamste reden is voor deze vertraagde invoering. Dan ben je niet alleen zelf gedigitaliseerd maar ook je auto als deel van jezelf. Misschien is dat voor ons gevoel nu nog een brug te ver. Maar zou het werkelijk zo zijn? Zijn we ons zo bewust van de dwangmatigheid van deze relatie met de overheid zodat wij ons ertegen verzetten, maar vergeten dat wij via andere middelen al lang en  breed in  beeld zijn? Trouwens de lokale en landelijke overheid, wat stellen zij nou voor, tegenover de grote concerns die de mediamarkt stap voor stap aan het veroveren zijn? De overheid is net zo goed als de burger overgeleverd. Ontsnappen kan niet meer. Dan maar het beste ervan maken en zorgen dat je niet al te domme dingen doet waar je later spijt van zou kunnen krijgen.

John Hacking

11-10-2011