Macht van het woord

Macht van het woord

Pu Zhiqiang (born 1965) is a civil rights lawyer in the People’s Republic of China specializing in press freedom, defamation, and product safety, among other issues. Based in Beijing, he is an executive partner of Beijing Huayi Law Firm Pu is a prominent figure in the Weiquan movement, having advocated for writers and journalists in a number of high-profile cases. Due to the nature of his cases and his outspoken criticisms of official policies, Pu is monitored by security forces, has been detained and questioned on several occasions, and is currently in custody.(source: https://en.wikipedia.org/wiki/Pu_Zhiqiang)

Vandaag zou in China het proces starten tegen de advocaat Pu Zhiqiang omdat hij op twitter zeven tweets heeft verstuurd die het regime hem niet in dank af nam. Dat is inmiddels 18 maanden geleden. In die tussentijd zat hij in de gevangenis en heeft men geprobeerd om feiten te ontdekken zoals corruptie, belastingontduiking of wat dan ook, om hem ten laste te leggen. Vandaag zal het dus gaan om zeven tweets. Wat is dat voor een land waar een tweet je de onzekerheid van een gevangenisstraf oplegt, een flinke vrijheidsberoving en een ongewisse toekomst. Waarom zijn ze in China zo bang dat ze op deze manier iemand de mond willen snoeren. Maar wie zijn ze? Welke nomenklatoera zit hierachter en waar zijn ze dan bang voor? Dat het volk in opstand komt omdat zij in opspraak zijn? Omdat wantoestanden aan de kaak worden gesteld, falend bestuur en mismanagement? Corrupt handelen en kortzichtigheid een bestuurder onwaardig?

Meningsvrijheid is een groot goed maar in een land als China is dat een illusie, zo blijkt. Net als in Saudi Arabië of in tal van andere landen waar de heersers de illusie voeden dat ze ook het denken van mensen kunnen beïnvloeden en manipuleren opdat ze in de openbare ruimte hun mond houden. Gevangenisstraf, stokslagen, zweepslagen, onteigening en opsluiting in een kamp zijn de middelen die worden ingezet. Middeleeuws dus, een mens onwaardig en een staat onwaardig. Andersdenkenden, afwijkende meningen, ander gedrag, andere vormen van seksualiteit dan de mainstream, andere religieuze opvattingen, de opsomming is eindeloos leiden dus vaak tot onderdrukking ervan en geweld. En wat doen de landen en de staten die met deze regimes zaken doen? Niets of bijna niets. Hoogstens een symbolische actie met weinig zeggingskracht, een paar woorden, een bijzin in een toespraak van hoogwaardigheidsbekleders, de plek dus van een voetnoot in een artikel met heel veel pagina’s. Want de economie gaat voor alles en rechten van een mens, vrije meningsuiting zijn daarbij bijzaak, peanuts.

Als wij dit nu eens vanuit de andere kant bekijken, namelijk vanuit de brenger van de twitterboodschap die hiervoor jaren gevangenisstraf oploopt, wat kun je dan concluderen? Maar een ding: woorden zijn machtig. Ze zijn zo machtig dat de machtigen sidderen als ze hen ter ore komen want anders hoeven ze niet deze draconische maatregelen op te leggen en iemand meer dan een jaar zonder vorm van proces vast te houden in de gevangenis. Dat betekent dus dat de machtigen zo laten zien waarin ze kwetsbaar zijn. Hun zwakheid komt zo aan het licht.  Dus als iedereen gaat twitteren, een tsunami van tweets over die mistoestanden, de corruptie, het machtsmisbruik, de zelfverrijking, de milieucatastrofes, de hypocrisie en het meten met dubbele maten (anderen de strenge vorm van de Islam opleggen en dan zelf naar de hoeren gaan, drugs verhandelen en zich bezatten in een ander land  – zoals sommige Saoedische prinsen laten zien) dan moet er wel wat veranderen want de machtigen kunnen niet een heel land in de gevangenis zetten. Hoewel sommigen zijn er in geslaagd om van hun land een grote gevangenis te maken zoals Noord-Korea. Ook daar doet het vrije westen veel te weinig en is de rol van China laakbaar hoeveel berichten van concentratiekampen en moordpartijen ook naar buiten komen. De clown Kim jong-un, de zoveelste in de lijn van de “Kim-jongen” is vermoedelijk slechts het uithangbord om het volk te paaien en de buitenlandse waarnemers te misleiden. De echte machthebbers zitten achter de schermen net zoals in de communistische partij in China of de legerleiding en KGB in Rusland. Het is een waandenkbeeld om te denken dat een enkeling de macht in handen heeft. De tijden van Stalin zijn voorgoed voorbij en geen dictator is zo machtig dat hij alle anderen kan controleren en aansturen. Het collectief dat de regels bepaalt is dus de vorm waarin een land wordt bestuurd. Dat geldt zelfs voor een land als Nederland of de Verenigde Staten. Zij die op de voorgrond het beleid uitleggen en verdedigen zijn meestal zelf niet de bedenkers ervan. En pas als de kamer gaat roepen en steigeren bij bepaalde plannen lijkt er wat te kunnen veranderen. Ook dat is vaak schijn want de echte machtsstructuren veranderen zelden.

Het woord is machtig en velen die de woorden uitspreken, scanderen, verkondigen via sociale media en via tv en film hebben een zekere invloed en krijgen zo iets voor elkaar. Steeds zijn het enkelingen die de aanzet geven en die de kar trekken. Ze zijn minder bang, ook voor de gevolgen. Dat zijn de echte helden. De anderen zijn volgers, zij lopen mee in de protestmars die dan al lang aan de gang is. Maar ook de volgers zijn belangrijk want ze geven pressie, ze leggen druk op de eisen door hun aantal. Als een heel volk protesteert moet een leiding wel luisteren, lijkt me. Nou waar wachten we dan nog op – China wordt wakker? Vrouwen in Saoedi-Arabië en waar ook ter wereld, wordt wakker, slaven kom in opstand, kinderen van de rekening, presenteer die rekening aan hen die vinden dat jij ze moet betalen….

John Hacking

14 december 2016 (twee dagen na de Dag van de Verklaring van de Universele Rechten van de mens)