Windhandel

Windhandel: politiek na 9/11 

Windhandel

Politiek is een spel voor op de Bühne. In het licht van de schijnwerpers worden de posities bepaald en verstevigd. Maar wat wordt getoond en wat blijft verborgen? De ware motieven van handelend optreden zijn niet altijd helder of worden niet gecommuniceerd. Waarom? Omdat de macht zich verbergt achter slogans, statements, opportunisme, pragmatisme, ideologie. Macht die haar ware gezicht laat zien roept tegenmacht op (Sloterdijk). Dat is een normale reflex. Druk geeft tegendruk totdat de een meegeeft of barst. Is er dan wat gewonnen? Voor de korte termijn kan dit kloppen: de onderdrukking van een opstand, het gevangen zetten van je tegenstanders, het uitmoorden van de oppositie. Maar de revolutie baart haar eigen kinderen en de kinderen van de kinderen zetten de strijd voort, al was het alleen maar om wraak te nemen voor een eerder verlies. De Arabische lente, of wat er voor door moet gaan is de opstand van de arme en werkeloze massa tegen de kleine elite van politici, legermensen en hun sympathisanten die de schatkist, de inkomsten en de winsten beheren en verdelen.  De Arabische lente gaf een sprankje hoop op een beter leven, meer welvaart, meer sociale voorzieningen en vooral op nieuwe kansen op de arbeidsmarkt. Daarnaast meer vrijheid voor onderdrukte groepen in de samenleving waaronder de vrouwen. Het bleek een illusie. De machthebbers zijn vervangen door andere nieuwe machthebbers en zij zullen net als de eerdere lichting uitblinken in corruptie (=vorm van verdelen van welvaart) en zelfverrijking. Voor de massa’s van werkelozen en kanslozen verandert er niets. De toegeworpen banaan die verkiezing heet, of democratische invloed, is snel verteerd en over blijven de schillen waarop velen uitglijden omdat ze niet beseffen dat het niet om bananen gaat maar om iets heel anders: namelijk rechtvaardigheid. Het onrecht bestaat in de ongelijke verdeling van de goederen, de winsten gemaakt in de economie, de toelages en ondersteuning die leger en politici ontvangen uit het buitenland omdat ze bondgenoot zijn tegen vermeende vijanden. De Verenigde Staten betalen het leger van Egypte. Italië en Frankrijk doen zaken met Libië want ze moeten hun gas- en olieleveranties veilig stellen. Maar het volk, of wat daar voor door moet gaan profiteert vooralsnog niet mee. In Irak zullen er aanslagen blijven volgen zolang de oliewelvaart niet eerlijk wordt verdeeld over de verschillende groepen inclusief de minderheden. In Afrikaanse landen zullen partijen elkaar blijven bestrijden zolang de winsten geboekt met de winning van olie en andere vooral strategische grondstoffen niet eerlijk worden verdeeld. Angola zal binnenkort ontploffen als de massa’s niet meer pikken dat een familie bijna alle rijkdom beheert en alle inkomsten opstrijkt uit de geëxporteerde olie. In Soedan vechten ze al jaren om het zwarte goud. China, Japan en Zuid Korea bestrijden elkaar ideologisch om een paar eilandjes, maar het gaat om gas, olie en visserijgronden. Naast strategische grondstoffen zijn voedsel en water de geschilpunten waar conflicten over zullen uitbreken tussen landen.

Analyseer de situatie van een land vanuit de behoefte of afhankelijkheid van energie, grondstoffen, voedsel en water en je hebt een prima staalkaart van de zwakten en sterkten van een land. Rusland wil West-Europa maar al te graag gas leveren. Dat levert naast inkomsten ook de garantie dat het huidige regime nog lang in het zadel kan blijven zitten. Als tenminste deze inkomsten niet enkel door de oligarchen van de staatsmonopolies en de partijbonzen worden beheerd. Als een meidenband als “Pussy Riot” al zoveel kan losmaken in een land als Rusland dat zelfs een liedje met strafkamp wordt bestraft zegt dat heel veel over de stand van zaken in deze nieuwe dictatuur. Zonder olie en gas raakt Rusland aan de bedelstaf en zal het snel gedaan zijn met deze reactionaire autocratische politiek. Op het toneel van de media wordt voortdurend symboolpolitiek uitgevoerd. “Pussy Riot” kiest een kerk uit om haar protestlied te vertolken en raakt de machthebbers in hun hart anders zouden ze in samenspraak met hun kerkelijke lakeien niet zo hard reageren. Daarna vliegt grote “leider”Poetin in een vliegtuigje tussen de kraanvogels om hen de weg naar het zuiden te wijzen (alsof ze die niet uit zichzelf zouden kunnen vinden). Dat beeld zegt genoeg: de grote leider wijst de weg. Het zijn echter geen mensen die de weg krijgen gewezen maar vogels. Daar zal het Russische volk heel blij mee zijn. President Assad in Syrië kan zijn volk niet meer de baas omdat miljoenen de armoede en de ongelijke verdeling van de welvaart niet meer pikken nadat ze door de droogte verdreven zijn van land en goed. Topproducent van katoen en tarwe vervalt door mismanagement, korte termijn denken en kortzichtige corruptie tot de bedelstaf en de burgeroorlog. Zolang bevriende landen nog wapens leveren zal de strijd niet worden opgeheven want de uitkomst staat vast: Assad zal vallen. En waarschijnlijk zal dat met grote afrekeningen en bloedpartijen gepaard gaan.  Het Westen grijpt militair niet in want er valt strategisch gezien op het terrein van grondstoffen niets te halen. Jordanië zal het volgende land zijn waar de crisis zal uitbreken want ook hier is de droogte de oorzaak voor een naderende honger en armoede. Iran wil kost wat kost voorkomen dat het meer afhankelijk wordt van het buitenland met betrekking tot grondstoffen en energie. Daarom de kaarten gezet op kernenergie, niet in het laatst om alle militaire dreigingen het hoofd te bieden. In feite wil elk land zijn autonomie verstevigen en elk middel is daartoe geschikt als de gestelde doelen worden bereikt. Maar de meeste machthebbers hebben niet in de gaten dat hun land wordt bevolkt door mensen die hun eigen eisen stellen en die hun eigen gerechtvaardigde verlangens uiten. Armoede drijft jongeren in de handen van leiders die radicale oplossingen voorstaan, liever zich dood vechten dan sterven van de honger. Elke ideologie die deze strijd ondersteunt is dan goed, wel of niet religieus gemotiveerd. Uiteindelijk maakt dat geen verschil. Het gaat om het resultaat: het verzet van “David tegen Goliath”.  Ook dat zal een illusie blijken. Zolang terreuraanslagen door bondgenoten, delen van het leger of de politieke macht worden ondersteund zullen ze blijven plaatsvinden. Vervalt die steun, worden terroristen met alle middelen opgespoord, dan zal hun vernietiging niet lang op zich laten wachten. Het is het enige wapen in handen van de armen, denken ze. Hieruit blijkt de domheid van hun leiders: niet de strijd levert succes, dat is eerder wanhoop, maar de kunst om ervoor te zorgen dat de welvaart eerlijk wordt verdeeld, nieuwe uitvindingen, creativiteit om schaarste om te zetten in overvloed, nieuwe vormen van energiewinning, voedsel aanbouw, betrekkingen aanknopen met nieuwe bondgenoten. De rol van China in Afrika leert ons dat eigen belang en nationaal belang op den duur samen kunnen gaan hoewel niet alles vlekkeloos verloopt. Maar eenmaal geproefd aan de nieuw verkregen welvaart zullen de landen geen stap terug willen doen: het volk zal alle kansen met beide handen aangrijpen om zelf verbeteringen aan te brengen i n hun situatie. Concepten opgelegd vanuit het rijke westen om het land te besturen vanuit democratische systemen (die er niet zijn) is illusoir. De armen die via democratie hun kans zien om invloed uit te oefenen zullen niet stoppen bij de stembus. Handige politici zullen misbruik maken van dit volksgeweld om hun eigen doelen na te streven zoals in Nigeria en Kenia. Dus: “Erst das Fressen, und dann die Moral” De oude Berthold Brecht had het nog niet zo slecht bekeken en hij heeft gelijk.

En in ons eigen kikkerlandje? Morgen zijn er verkiezingen. Meneer Wilders, lakei van de pro-Israël-lobby uit de Verenigde Staten (uit wiens hand men eet, wiens taal men spreekt) is van anti-Islam overgestapt naar het Zwitserland-gevoel – weg uit de Euro en uit de Europese verbanden, alsof Nederland niet leeft van de export en de goede relaties met de buurlanden. Deze profeet van de vrijheid staat voor een eenmans-dictatuur in zijn eigen partij waarin de leden dienstbaar hun hoofd buigen als ze af en toe een brokje krijgen toegeworpen (dierenpolitie) en dan weer mogen zwijgen. Waarschijnlijk staat hij buiten spel hoeveel hij ook mag roepen en hoe velen zich ook herkennen in deze kretologie zonder daadwerkelijke oplossingen voor de problemen die spelen. Zijn missie: Nederland bang maken, angst creëren voor onzichtbare (moslim)vijanden met name met het oog op de plek e rol van Israël, is maar gedeeltelijk geslaagd. We geloven hem gewoon niet meer en de conservatieven uit de Verenigde Staten die in Nederland een bondgenoot zagen zullen we teleurgesteld zijn. De geldstromen naar de PVV (waar ze geen verantwoording over willen afleggen) zullen opdrogen: excit PVV na deze verkiezingen!

De andere partijen zijn veroordeeld tot elkaar. Of ze dat nou leuk vinden of niet, of ze mooi weer willen blijven spelen in de media of niet. Oplossingen komen er sowieso pas op lange termijn voor de Europese crisis en Nederland speelt daarin maar een beperkte rol. De strenge meester uit de klas krijgt een koekje van eigen deeg, dat hij de ongehoorzame leerlingen had opgelegd: bezuinigen. We leven op de pof en dat gaat alleen maar goed als de economie meer produceert dan dat zij kost. Zonder winsten en inkomsten heb je niet zoveel in de melk te brokkelen. De arbeider draagt de grootste lasten want hij staat op straat als bedrijven inkrimpen , afslanken en failliet gaan. Innovatie, creativiteit, samen dragen van de lasten, solidariteit, inventiviteit om kosten te doen dalen, kortom denkwerk en handelen is gevraagd in plaats van discussies, debatten en elkaar wat vliegen af vangen. De toekomst vraagt om toelevering van energie, van kennis, van grondstoffen, van water en van voedsel. Daar kunnen we toch belangrijke stappen zetten als land als we onze krachten bundelen? Dat zijn de grote lijnen, kern voor een beleid, het is nu aan wetenschappers en ambtenaren, technici en burgers om dit uit te werken op meso en microschaal. Zo moeilijk is dat toch niet?

John Hacking 11 september 2012